GŁAGOLICA ALFABET CHORWACKI
Chorwacja jest jednym z krajów, w którym zachował się pierwszy alfabet słowiański GŁAGOLICA. Jedynym krajem, w którym używano równocześnie 3 alfabetów: głagolicy, cyrylicy, łacinki w ramach tzw. trój-alfabetyczności.
Historia Głagolicy czyli głagolica alfabet chorwacki
Głagolityzm obejmuje umiejętność czytania i pisania w chorwackim typie głagolicy i chorwackiej cyrylicy (głagolica jest pismem autorskim, a cyrylica rozwinęła się z alfabetu greckiego). Było to pierwsze słowiańskie pismo, które kolejno było stosowane w języku starochorwackim. Głagolica – 49 liter i 800 ligatur. Pierwsza udokumentowana wzmianka o głagolicy wiąże się z soborem Kościoła w Splicie w 925 r. Od XIII wieku używana była w zasadzie tylko w Chorwacji. Co ciekawe, głagolica przetrwała do początku XX wieku, posługiwano się nią w liturgii na wyspie Krk. Złoty wiek chorwackiego pisma głagolicy, w którym powstały najbardziej reprezentatywne księgi rękopisowe i który zakończył się wraz z pojawieniem się druku, obejmuje wiek XIV i XV. Mszał według prawa dworu rzymskiego’ jest pierwszą drukowaną księgą chorwacką. Pierwszym w Europie mszałem, który nie został wydrukowany po łacinie i w języku łacińskim.
Najstarszy ślad piśmiennictwa Głagolicy.
Płyta z miejscowości Baška (zwana Bašćanska ploča), datowana na ok. 1100 rok. Jest najstarszym zabytkiem zawierającym słowiaskie pismo glagolicę. Została odnaleziona w 1851 roku przez kleryka Petara Dorčića na polu we wsi Baška na wyspie Krk. W 1853 roku po raz pierwszy znalezisko opisał slawista Pavol Jozef Šafárik.
W tłumaczeniu na język polski:
„W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego, ja, opat Držiha, napisałem to o ziemi, którą Zvonimir, król chorwacki, podarował św. Łucji. A świadkami [byli] župan Desimir w Krbava, Martin w Lika, Piribineg w Vinodolu i Jakow w Otoku. Kto temu zaprzecza, niech będzie przeklęty przez Boga i dwunastu apostołów, czterech ewangelistów i świętą Łucję. Amen. Niech ten, który tu mieszka, modli się za nich do Boga. Ja, opat Dobrovit, zbudowałem ten kościół wraz z dziewięcioma moimi braćmi w czasach hrabiego Kosmy, który rządził całą prowincją. I w tamtych czasach [parafia] św. Mikołaja w Otočacu połączyła się z [parafią] św. Łucji.”
Teza powstania Głagolicy
A jaki w ogóle był powód powstania głagolicy? Potrzebne było pismo, przystosowane do języków słowiańskich. W głagolicy każdemu fonemowi odpowiadała konkretna litera. Słowiańskie pismo w znaczny sposób ułatwiło liturgię w słowiańskich językach. Aby podtrzymać tradycję i historię tego alfabetu, powstało w Chorwacji Towarzystwo Przyjaciół Głagolicy. Jednym z głównych zabytków piśmiennictwa chorwackiego w głagolicy jest Baščanska ploča, czyli Płyta z Baški na wyspie Krk. Ciekawa jest też Aleja Głagolitów na Istrii, pomiędzy miejscowościami Hum i Roč.
Dzień chorwackiej głagolicy
obchodzony jest 22 lutego, ponieważ tego dnia w 1483 roku powstała pierwsza chorwacka drukowana księga. Mszał głagolicy według prawa dworu rzymskiego (Prvotisak), z którego zachowało się do dziś 14 egzemplarzy. W chorwackiej głagolicy słowo „język” oznaczało również „naród”
Ciekawostki polskiego przewodnika Split
Czy materiał zaciekawił Cię? Takie ciekawostki i wiele innych opowie Ci przewodnik Split Roman czyli Ja. Czytanie tego typu artykułów u ułatwia fakt, że uczyłem się języka starochorwackiego. Zamieszkałem w Chorwacji i teraz jestem polskim przewodnikiem Split w firmie HALO SPLIT.
Roman – Przewodnik Split i Trogir – Tłumacz chorwackiego , TŁUMACZ PRZYSIĘGŁY JĘZYKA CHORWACKIEGO
fot.: Arhiva portala Povijest.hr
Zawsze mnie znajdziesz wpisując w google: Przewodnik Trogir , przewodnik polski Split , polski przewodnik Split , przewodnik po polsku Split , Split polski przewodnik , Split przewodnik po polsku , zwiedzanie z polskim przewodnikiem Splitu , przewodnik polski Trogir , polski przewodnik Trogir , przewodnik po polsku Trogir , Trogir polski przewodnik , Trogir przewodnik po polsku , zwiedzanie z polskim przewodnikiem Trogiru , przewodnik Hvar , Hvar polski przewodnik
Naprawdę dobrze napisane. Wielu osobom wydaje się, że posiadają odpowiednią wiedzę na opisywany temat, ale zazwyczaj tak nie jest. Stąd też moje miłe zaskoczenie. Świetny artykuł. Zdecydowanie będę polecał to miejsce i często wpadał, aby poczytać nowe artykuły.
Fotograf Wrocław, dziękujemy za tak miłą recenzję. Pozdrawiamy ze Splitu.
Bardzo dobre. W trakcie poszukiwania w sieci informacji trafiłam na ten artykuł. Wielu autorom wydaje się, że posiadają rzetelną wiedzę ,by się wypowiadać na ten temat, ale niestety tak nie jest. Stąd też moje miłe zaskoczenie. Chcę wyrazić uznanie za Twoje działania. Zdecydowanie będę polecał to miejsce i regularnie odwiedzał, żeby zobaczyć nowe posty.